به نقل از «ایران اکونومیست»

بابک بیات؛ از خانه محقر آبسردار تا رسیدن به قله ماندگار

تاریخ انتشار: ۵ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۴۸۰۴۵۰

امروز، ۱۶ سال از درگذشت بابک بیات می‌گذرد؛ آهنگساز برجسته‌ای که نقش آشکاری در اعتلای گونه پاپ و بلوز موسیقی کشور طی ۴ دهه داشت.

به گزارش ایران اکونومیست، کوچه‌ پس‌کوچه‌های چهارراه آبسردار میدان ژاله در اوایل دهه ۴۰، هرگز آن پسر کوچک‌اندام را فراموش نمی‌کند که مجبور بود با کتانی پاره به مدرسه برود تا طبق خواست و میل پدرش، یک نظامی بار بیاید.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

همسایگان آن حوالی نیز هیچ‌گاه فراموش نمی‌کنند که آن پسر ریزنقش، چگونه در خانه ۴۸ متری که کوچک‌ترین صدا از آن به خانه بغل‌دستی نفوذ می‌کرد، آن‌قدر تمرین موسیقی و ساز کرد که صدای خیلی‌ها را درآورد.

آن اعتراض‌ها و فقر مالی اما خیلی زود تمام شدند تا بابک، که طی آن سال‌ها، علی‌حسین نام داشت، در ۱۹ سالگی زیرنظر یکی از برجسته‌ترین چهره‌های موسیقی آن سالیان یعنی ثمین باغچه‌بان، به شکلی اصولی، موسیقی را فرا گیرد.

در واقع از ۱۹ سالگی تا ۲۵ سالگی بابک بیات، دوران درخشانی برای وی به حساب می‌آیند؛ جایی که وی طی ۵ سال حضور در اپرای تهران، با موسیقی جهانی و کلاسیک آشنا شد و به موازات آن، به دلیل رفاقت عمیقی که با محمد اوشال داشت، هارمونی و آکومپانیمان را نزد این آهنگساز و رهبر ارکستر جاز فولکلوریک فرا گرفت.

با ممارست بالای بابک، وی در ۲۵ سالگی، به مهارتی دست یافته بود که کمتر آهنگسازی در آن سالیان به لحاظ تئوری و مبانی، به اندازه وی اشراف داشتند. اخلاق خوب بابک، سبب شد تا وی در طول دوران فراگیری اصول مختلف موسیقی، دوستان بسیاری پیدا کند و به همین دلیل، خیلی زود، در پروژه‌های مختلف، مشغول به کار شد.

بابک بیات در اواخر دهه ۴۰، به‌صورت همزمان کار بر روی فیلم‌های سینمایی و تراک‌های موسیقی را آغاز کرد؛ به‌طوری‌که از آن سالیان تا سال ۵۷، برای ۸ فیلم موسیقی نوشت و برای بیش از ۱۰ خواننده نیز ملودی ساخت.

اهمیت کار بیات در این بود که وی به موزیسین مورد وثوق جریان موسیقی آن سالیان تبدیل شد و برای خوانندگان، مجموعه کار و آلبوم تهیه‌ می‌کرد. بیات در تمامی آن سالیان، در کمتر موردی به‌صورت تک‌تراک برای خواننده‌ای آهنگ ساخت و چون عموم کارهای وی با اقبال خوبی مواجه می‌شد، خوانندگان، کل آلبوم خود را به او می‌سپردند.

دوری از حاشیه، اصل مهمی در زندگی بابک بیات بود. همین اصل سبب شد تا وی یکی از نخستین چهره‌های موسیقی باشد که پس از انقلاب، مجوز فعالیت پیدا کرد. بیات در نخستین تجربه آهنگسازی فیلم پس از انقلاب، برای مرگ بیزدگرد بیضایی موسیقی ساخت و این روند را تا آخرین لحظه‌ای که زنده ماند، ادامه داد.

امروز که ۱۶ سال از کوچ ناگهانی بابک بیات می‌گذرد، وی برای حدود ۱۰۰ فیلم و سریال، ملودی ساخته و با حدود ۵۰ خواننده نیز همکاری داشته است. آمار قابل‌توجهی که سبب شده تا نام بیات همچنان به‌عنوان یکی از مهم‌ترین موزیسین‌های تاریخ موسیقی کشور، زنده بماند.

گستره وسیع آشنایی او با انواع سازها علی‌الخصوص پیانو و البته اشراف او بر فضای موسیقی الکترونیک سبب شد تا وی بتواند تنوع خوبی به ملودی‌هایش بدهد به همین دلیل است که در رزومه بابک بیات، حضور خوانندگانی با سبک‌های متفاوت دیده می‌شود که همین عامل به یکی از نقاط تمایز بیات با بسیاری از موزیسین‌های کشور تبدیل شده است.

بیات همچنین در ۹ دوره جشنواره فجر به‌عنوان نامزد معرفی شد که در نهایت موفق به کسب ۲ سیمرغ بلورین برای فیلم‌های عروس (۶۹) و سرزمین خورشید و مردی شبیه باران در سال ۷۵ شد.

این چهره ماندگار توجه ویژه‌ای به تربیت نسل جدید خواننده داشت. رسالتی که سبب شد تا بیات در سال‌های پیش از انقلاب، چندین خواننده مشهور را تربیت کرده و به بازار موسیقی بفرستد. این روند در سال‌های پس از انقلاب نیز با تعلیم چهره‎ هایی چون محمد اصفهانی، مانی رهنما، نیما مسیحا، حمید حامی و... ادامه یافت.

چهره‌هایی در پیش و پس از انقلاب موسیقی کشور که تقریبا تمام آنها از مفاخر این عرصه محسوب شدند و توانستند جریان موسیقی روز کشور را هدایت و راهبری کنند. بابک بیات در نیمه نخست دهه ۸۰، با عوارض ناشی از نارسایی کبد دست‌وپنجه نرم کرد و درنهایت در ۵ آذرماه ۱۳۸۵ بدرود حیات گفت. درحالی‌که ۶۰ سال سن داشت و پختگی تجربه او می‌توانست برهه درخشان دیگری در کارنامه این مرد خستگی‌ناپذیر موسیقی کشور ثبت کند.

اهمیت بیات در تاریخ موسیقیایی کشور، زمانی مشخص می‌شود که بدانیم تمرکز اصلی فعالیت او بر دو گونه پاپ و بلوز بود که با توجه به این تمرکز، توانست اتفاق‌های بسیار مهمی را در ۴ دهه حضور حرفه‌ای خود در جریان اصلی موسیقی کشور به جای بگذارد. ازجمله مهم‌ترین موسیقی فیلم‌هایی که بیات آنها را ساخت، می‌توان به ریشه در خون، شاید وقتی دیگر، پرده آخر، مسافران، روز فرشته، پهلوانان نمی‌میرند، قرمز، دست‌های آلوده، سام و نرگس و سریال‌های پهلوانان نمی‌میرند و ولایت عشق اشاره کرد.

  منبع: خبرگزاری ایرنا برچسب ها: بابک بیات ، ثمین باغچه بان ، موسیقی

منبع: ایران اکونومیست

کلیدواژه: بابک بیات ثمین باغچه بان موسیقی پس از انقلاب موسیقی کشور آن سالیان بابک بیات سبب شد آن سال

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۴۸۰۴۵۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

رابطه این فیلم ایرانی با ماجرای قتل بابک خرمدین

علی درخشنده که سال ۱۳۹۸ نخستین فیلم بلندش را با نام «دشمنان» در جشنواره فیلم فجر رونمایی کرده بود، درباره معرفی فیلمش و تاخیر در اکران آن پس از حدود پنج سال بیان کرد: «همسایه شما، زهره» یک تریلر - درامای روانشناختی درباره زنی با یکسری پیچیدگی‌های ذهنی و روان‌نژندی است که سبب می‌شود به اقداماتی پیرامون خودش دست بزند و شاید مشابه آن را به شکلی امروز هم در جامعه ببینیم. البته من فیلم را پنج سال قبل ساختم، ولی در آن زمان هم چنین مسائلی دیده می‌شد. حتی یادم می‌آید وقتی ماجرای مرحوم بابک خرمدین پیش آمد و بعد‌ها شنیدیم که پدر و مادرش بجز او چند نفر دیگر را هم کشته بودند، تشابهاتی نسبت به آنچه من در فیلم روایت کرده بودم، دیده می‌شد که این موضوع از نگاه کردن به جامعه نشأت می‌گرفت.

به گزارش همشهری آنلاین، او افزود: داستان دیر اکران شدن فیلم هم در دو سال اول پس از ساخت، بخاطر شیوع کرونا بود که پخش و اکران همه فیلم‌ها را تحت تاثیر قرار داد. در آن مقطع پخش جهانی در اولویت ما بود که در همان زمان، فیلم من و «تومان» مرتضی فرشباف به جشنواره‌های شناخته شده‌ای همچون «شب‌های سیاه تالین» راه پیدا کردند، گرچه شاید من عجله کردم، چون بسیاری از جشنواره‌ها در آن دوران برگزار نشدند. بعد از آن هم مسائل دیگری پیرامون من و تهیه‌کننده فیلم (مجید برزگر) پیش آمد که مجوز نمایش فیلم را تحت تاثیر قرار داد و با وجود اینکه فیلم پروانه نمایش داشت، تاکید شد که باید آن را دوباره ببینند البته در نهایت همه مسائل برطرف شد.

وی درباره اینکه آیا خودش تصمیم گرفته فیلمش را در گروه هنر و تجربه اکران کند گفت: اگرچه اوضاع سینما در گذشته هم چندان خوب نبود، اما در همان سال‌ها برخی پخش‌کننده‌ها می‌گفتند باوجود آنکه بازیگری به عنوان ستاره در فیلم نیست، باز هم می‌توان این فیلم را در سینمای بدنه اکران کرد در حالی که الان شرایط سینما آنقدر تغییر کرده که به سختی می‌توان چنین فیلمی را در سینمای بدنه و کنار این تعداد کمدی اکران کرد. از سوی دیگر گروه هنر و تجربه دو سالی است که از فیلم من پشتیبانی کرده و پیگیری‌هایی را بابت به اکران رسیدن فیلم انجام داده، به همین دلیل به گفته بسیاری از کارشناسان مربوط، اکران در این بسته و شرایط مناسب‌تر بود و من هم دوست داشتم فیلمم را روی پرده ببینم تا اینکه بخواهم آن را اکران آنلاین کنم.

درخشنده که این روز‌ها در تدارک ساخت یک سریال برای شبکه نمایش خانگی است، درباره تغییر نام فیلمش از «دشمنان» به «همسایه شما، زهره» نیز توضیح داد: اسم فیلم را تغییر دادم، چون با توجه به شرایط فعلی تصور کردم «زهره» می‌تواند مثل یکی از همسایه‌های ما باشد که کنار ما زندگی می‌کند؛ ضمن اینکه تدوین فیلم را هم در بخش‌هایی تغییر داده بودم و بهتر بود نام آن هم جدید باشد. البته در این چند سال باز هم فیلم به فهرست مقدماتی چند جشنواره همچون ادینبورگ و شانگ‌های راه پیدا کرد، اما صادقانه به آن‌ها اطلاع دادم که با وجود تدوین دوباره و تغییرات در فیلم آن را یک بار در شب‌های سیاه تالین نمایش داده‌ام. این‌ها سبب شد که خوشحال باشم از اینکه فیلم هنوز زنده است و تاریخ مصرف ندارد.

رویا افشار، ندا جبرئیلی، مسعود دلخواه، قربان نجفی، علی بی غم، سینوهه دانشمند، توران یاقوتی و سعید آرمند در «همسایه شما، زهره» به ایفای نقش پرداخته‌اند. در خلاصه داستان این فیلم سینمایی آمده است: «شیوا گفت: همه‌ش احساس می‌کنم شهاب هر شب داره از پشت این درخت‌ها بهمون نگاه می‌کنه! و زهره به آهستگی سرچرخاند سمت پنجره.»